Chandigarh - Bài học về quy hoạch đô thị xuất sắc
Chandigarh là một trong những công trình quy hoạch đô thị có ý nghĩa nhất của thế kỷ XX. Đây chính là một trong những công trình quy hoạch - kiến trúc đô thị xuất sắc của Le Corbusier, nhà quy hoạch - kiến trúc nổi tiếng người Pháp. Chandigarh có ảnh hưởng to lớn đến nền kiến trúc hiện đại cũng như quy hoạch đô thị của Ấn Độ và sau này trở thành biểu tượng của đô thị hoá thế giới. Chandigarh nổi tiếng vì quy hoạch cảnh quan cũng như môi trường kiến trúc.
Một tuyến phố điển hình của Chandigrarh
Yếu tố cấu thành trong quy hoạch của Le Corbusier
Le Corbusier so sánh TP mà ông quy hoạch như một thực thể sinh học để phân chia thành từng khu vực theo chủ ý của ông: Đầu là Capitol (các công trình đứng đầu Nhà nước), tim là khu Trung tâm TP, chi là các khu làm việc của các trụ sở hành chính và các trường học. Thung lũng Giải trí (Leisure Valley) hầu như nằm vắt ngang TP Chandigarh, bên cạnh đó còn có những công viên nằm trải dài qua mỗi khu vực để tạo cho từng người dân đô thị có cơ hội ngắm nhìn bức tranh toàn cảnh của đồi núi và bầu trời.
Le Corbusier phân biệt bốn chức năng cơ bản của một TP: Chức năng ở, làm việc, lưu thông và giữ gìn vật thể, cải thiện tinh thần của con người. Mỗi một phân khu được quy hoạch chi tiết gồm các cửa hàng, hạ tầng kỹ thuật và nơi thờ phụng. "Yếu tố lưu thông" được Le Corbusier coi trọng nhất. Bằng việc tạo ra hệ thống lưu thông cấp bậc, Le Corbusier đã tìm ra giải pháp giao thông tiện lợi nhất cho mọi địa điểm của TP đồng thời cũng rất thanh bình và an toàn.
Chức năng ở
Le Corbusier coi chức năng này là yếu tố quan trọng của đô thị hóa hiện đại và đã tuân theo tỷ lệ hài hòa giữa các yếu tố thiết kế không gian ở. Tất cả các tòa nhà được xây dựng trên những nền đất cao, kích cỡ về cửa, cửa sổ được quy định chặt chẽ. Tuy một số khu nhà ở được thiết kế có những đặc điểm riêng biệt nhưng ý kiến chủ đạo vẫn phải bảo đảm có tầm nhìn hướng tới đường phố và cộng đồng xung quanh. Các tòa nhà dọc theo những trục chính của TP được kiểm soát theo quy định chặt chẽ của kiến trúc. Những ngôi nhà tư nhân ở Chandigarh đều phải tuân thủ theo thiết kế và kiến trúc chuẩn được KTS trưởng phê duyệt. Trong các khu nhà ở không gian xanh luôn được xen kẽ và hợp nhất. Le Corbusier đã dự tính việc xây dựng tương lai thêm những trường học và sân vui chơi giải trí trong những không gian xanh sau các khu nhà ở.
Chandigarh là một TP khá thành công về quy hoạch nhà ở, cung cấp cho những người dân nơi đây một mô hình nhà ở đạt chất lượng cao đồng thời qua thời gian vẫn đáp ứng với nhu cầu tăng trưởng nhanh của TP. Khi quá trình đô thị hóa diễn ra, với mô hình nhà ở giá thành thấp đã tạo cho hàng ngàn người dân thu nhập thấp, ít kỹ năng… vẫn có cơ hội được sống ở Chandigarh.
Chức năng cải thiện đời sống tinh thần của con người
Chức năng này gồm không gian mở, không gian cây xanh và các cấu trúc đa dạng khác. 800ha không gian mở và cây xanh trải dài trên gần 114km2 của TP gồm Thung lũng Giải trí, Hồ nhân tạo Sukhna, Vườn Rock và nhiều khu vườn đặc biệt khác. Hơn nữa các khu được hợp nhất cùng không gian mở đều hướng tới núi. Đan xen giữa các toà nhà hoành tráng, Le Corbusier đã hợp nhất hệ thống cây xanh tiếp nối từ cuối phố này đến phố khác, tạo nên tầm nhìn thông suốt.
Le Corbusier quy hoạch các con đường dành cho người đi bộ và xe đạp thông suốt dưới những rặng cây xanh cho phép người dân có thể dạo theo chiều dài của các khu phố, hòa cùng thiên nhiên. Ngang qua TP có thung lũng nhỏ khoảng 8km với chiều sâu khoảng 6m và đoạn rộng nhất chỉ lên tới 300m. Một loạt các khu vườn đặc biệt được tạo dựng theo chiều dài thung lũng và hiện tại được gọi là Thung lũng Giải trí. Bên cạnh những chuỗi vườn đó còn có rất nhiều khu vườn trồng các loại hoa và quả trong TP, tạo nên những nét hấp dẫn không thể bỏ qua đối với du khách. Trên các trục đường phố được bố trí các loại cây to tượng trưng cho từng đường phố. Mỗi trục đường giao thông có những nét đặc trưng riêng do cây xanh tạo nên. Mỗi khu ngã 3, 4 cũng có những đặc điểm cây riêng biệt phù hợp. Có hơn 100 loại cây khác nhau được trồng trên các đường phố của Chandigarh.
Nguồn: http://www.baoxaydung.com.vn